۱۳۸۶/۱۱/۹

راهنمای شنیداری فلامنکو 2

گروه از نوازندگان با همفكري و اتحاد در جهت رهاسازي توكة فلامنكو از قيد و بندهاي موجود و بيرون آمدن از زير سلطة كانته به صورت يك رشتة مستقل و در عين حال غني و اصيل ، سعي و تلاش كردند .تحولي كه ايشان به وجود آوردند به ترتيبي بود كه هر توكه بتواند به تنهايي بيانگر خصوصيات فرهنگي ، محلي و شخصي نوازنده و پديد آورنده اش باشد .

در اين دوران خوانندگاني نيز بودند كه با ايشان به هنرنمايي مي پرداختند و نتيجة همكاري ايشان به صورت مجموعه هايي منتشر شد كه دو تا از مهمترين شان عبارتند از:
(Canalejas de Puerto Real ) از شركت Grabaciones Discos de Pizarra ) ) در سال 1930، با نوازندگي استبان دِ سن لوكار ، مانولو دِ اوئِلوا ِ، نينيو ريكاردو و چند هنرمند ديگر ؛ و مجموعه ( ( Carbonerillo از همان شركت در سال 1930 ، با گيتار نينيو ركاردو ، سابيكاس و ميگل بورول

در سال 1957 ( گونزالِز كليمنت ) منتقد و فلامنكولوژيست ، دربارة نينيو ريكاردو گفت:«... ريكاردو توانسته حس و حال گيتار فلامنكوي كلاسيك را با بدايع بلند پروازانه گيتار مدرن تلفيق نمايد ...»

در جاي ديگر اضافه مي كند :«... ريكاردو تركيب بندي باوقار و غمزه آميز رامون مونتويا را با رنگ آميزي و بدايع استادانه خويش در هم مي آميزد . با خلق چنين موسيقي اي مطمئناً لقب استاد در خور وي خواهد بود...» به همين دليل ريكاردو براي گيتاريستهاي نسل هاي بعد به عنوان يك مرجع و الگو درآمد به گفتة پاكو دِ لوسيا : « ... همة ما جواناني كه مي خواستيم نوازنده شويم ، اورا سرمشق خويش كرده بوديم و سعي مي كرديم با گوش فرا دادن به آثارش ، حتي الامكان از وي و روشش تقليد نمائيم

از ريكاردو تنظيمات زيادي بر جاي مانده است كه مشهور ترين آنها ، همراهي هايش با خواننده معروف خوانيتو والدراما مي باشد
نمونه هاي بي نظيري از ساخته هايش را مي توان در مجموعه هاي ( Grandes Figuras del Flamenco Vol.11 ) و ( Historia del Flamenco ) در ميان ديگر هنرمندان يافت . همچنين كتاب نت برخي از آثارش با نام ( (El Genio de Nino Ricardo همراه با سي دي ، يك مكمل لازم براي هنرجويان گيتار فلامنكو محسوب مي شود

در ميان نوازندگان قديمي به يك نمونة كاملاً متفاوت بر مي خوريم . سابيكاس ، گيتاريست متولد ناواره(Navarre) ، يك هنرمند خود ساخته بود كه هنر و مهارت بالاي خود را در نتيجة سعي و تلاش و خودآموزي بدست آورده بود ، تا جايي كه در زمان خود به عنوان سفير بين المللي گيتار فلامنكو شناخته شد ؛ خصوصاً در ايالات متحده كه به صورت يك اسطوره درآمد .تركيب بنديهاي موسيقايي زيباي وي همراه با قدرت بيان اعجاب انگيز ، پيچيدگيهاي تكنيكي و غناي حسي آثارش باعث شد تا سبكهاي فلامنكو احيا شوند و جاني تازه گيرند و دريچه اي نو به سوي اراية توانايي هاي نهفتة فلامنكو گشوده شود

همچنين اغراق نيست اگر بگوييم كه سابيكاس يكي ازاولين نوازندگان فلامنكوست كه نيم نگاهي به دنياي جز داشت و اين موضوع از همنوازيهايش با ساكسوفونيست مشهور ، اِل نگرو آكيلينو مشهود مي باشد

زيبايي آثار سابيكاس با مراجعه به مجموعه ) Grandes Figuras del Flamenco-Vol.14 ) به درستي درك مي شود . در اين مجموعه قطعاتي وجود دارندكه بخش هايي از آنها به فراواني در تنظيمات نوازندگان نسل هاي بعد ديده مي شوند .مجموعه مهم ديگري از سابيكاس كه با امانتداري و دقت زياد جهت وفاداري به تنظيم اصلي و اوليه در ايالات متحده منتشر شد ، (Concierto.1940-1950) نام داشت . همچنين به عنوان يك وسيله آموزشي بسيار عالي براي هنرآموزان پيشرفته تر گيتار فلامنكو ، كتاب نت برخي از آثار سابيكاس به نام ((Rey del Flamenco همراه با سي دي منتشر شده و در دسترس است


بر تارْك اين دوره سه نام ديگر نيز مي درخشند . ملچور دِ مارچِنا در امر همراهي با آواز برتر از ديگران بود و گواه اين مدعا آثار ضبط شده اش با خوانندگاني چون لا نينيا دِ لوس پِينِس ، توماس پاوْن ، آنتونيو مايرِنا و مانولو كاراكول مي باشد

نوازندة بزرگ ديگر ، استبان دِ سن لوكار است كه در ميان خيل عظيم شاگردان په په مارچِنا و آنخِليو مانند ستاره اي مي درخشد
وي بخش عمده اي از عمرش را در آمريكاي لاتين سپري كرد وازهمان جا هم توكه هايش را منتشر مي كرد . در حال حاضر هيچ اثر ضبط شده اي از اين هنرمند بزرگ وجود ندارد ، ولي براي درك و شناخت موسيقي اش مي توان به كتاب( (Esteban de Sanlucar, Maestro de la Guitarra Flamenca، شامل نتهاي برخي از آثار وي مراجعه كرد

ديه گو دِل گاستور نوازنده ديگري است از آن دوران كه به خاطر سبك و تكنيك هاي منحصر به فردش در گيتار ، جزئي از تاريخچه گيتار فلامنكو شده است . حس و حال توكه هاي وي عميقاً ريشه در زادگاهش مورون ، در قلب منطقة سويا ، دارند . متأسفانه از اين گيتاريست نيز هيچ اثر ضبط شده تكنوازي كه منتشر شده باشد موجود نيست . البته مي توان صداي ساز وي را در همراهي با خوانندگاني مانند خوان تالِگا ، در آلبومي به همين نام شنيد .

همچنين در مجموعة تصويري (Rito y Geografia del Toque) كه به صورت تصويري ارائه شده است ، تعدادي از اجراهايش در ميان ديگر ستارگان آن دوره مانند نينيو ريكاردو ، ملچور دِ مارچنا و سابيكاس ديده مي شود

چند سال پيش رافائل ريكوئِني يك رِسيتال زنده ارائه داد كه به گفتة خودش « بازيافت آواز اساتيدي است كه پيشگامان اين ژانر محسوب مي شوند و راه ما را به سوي ساخت فلامنكوي حال و آينده هموار نمودند .» در اين رسيتال كه تا كنون به صورت ضبط شده منتشر نشده است ، آثاري همچون (Danza Arabe) از سابيكاس ، ((Recuerdo a Sevilla از نينيو ريكاردو و ((Mantilla de Feria از استبان دِ سن لوكار وجود دارد .

قطعه اخير كه پاكو دِ لوسيا نيز با انجام تغييراتي آن را در يكي از اولين آلبوم هايش اجرا كرده ، تركيب بندي منحصر به فردي دارد كه باعث مي شود شنونده حس خود را بين فضاي آمريكاي لاتين و فلامنكوي اصيل در نوسان بيابد .بزرگداشتي كه بدين ترتيب توسط رافائل ريكوئني در مورد اساتيد بالا انجام شد ، امروزه به صورت يك رسم زيبا و پرطرفدار درآمده كه بسياري از هنرمندان در مورد اساتيد گذشته اعمال مي كنند

يكي ديگر از هنرمندان فلامنكو كه اخيراً دست به بزرگداشت پيشگامان فلامنكو زده است ، خوانندة بزرگ فلامنكو ، انريكه مورِنته مي باشد . وي با به كار گيري تكنولوژي صوتي پيشرفته ، آواز خود را بر روي اجراهاي بزرگاني چون سابيكاس ، رامون مونتويا ، و مانولو دِ اوئِلوا ميكس كرد .اين هنرمند گرانادايي در مورد آلبوم خود ((El Pequeo Reloj مي گويد :

«اين آلبوم گرامي داشت و قدر داني از گيتار و توكه فلامنكوست ؛ زيرا در حقيقت اساتيد اين رشته بودند كه بهترين نمونه ها و مثالها را برايمان تدارك ديدند و به وجود آوردند .» گوش دادن به اين آلبوم و دقت در آن براي افزايش تجربه شنيداري بسيار ارزشمند است و اگر امكانش باشد بهره مندي از اجراي زندة آن . . . تجربه ايست كه موي بر تن شنونده سيخ مي كند

شما تا كنون با اطلاعات اخير به سمت ديدن و شنيدن هدفمند راهنمايي شده ايد .كساني كه تمايل دارند تا اطلاعاتشان را در مورد تاريخچه گيتار فلامنكو و هنرمندان دنياي فلامنكو غني تر كنند فقط نياز به مطالعه و تحقيق بيشتر دارند. سعي مي كنيم در قسمت هاي بعدي افق هاي تازه اي را براي تان به ارمغان آوريم . موفق باشيد

هیچ نظری موجود نیست: